هر ساله در استان اردبیل، آیین مذهبی شاخسی یا همان "یا شاه حسین، واحسین" با فرا رسیدن محرم آغاز می شود.

 

 

 

 

 

به گزارش شمالغرب ؛ آیینی که در زبان محلی مردمان اردبیل، "شاخسی، واخسی" گفته می شود. بنا بر سنت دیرینه، همه ساله در دهه ی آخر ماه ذیحجه به عبارتی از 10 روز مانده به محرم در این استان آغاز می شود. شرکت کنندگان این مراسم، جوانان و مردانی هستند که در میادین روستا و شهر دور هم جمع می شوند و با به دست گرفتن چوبدستی به عنوان نمادی از شمشیر در دست راست، صف دایره واری می بندند و دست چپ خود را از پشت بر کمر نفر سمت چپ خود می گیرند و بدین طریق صف فشرده و مرتبی به وجود می آورند و با زمزمه نوحه و مرثیه و مهمتر از همه با نوای "شاخسی، واخسی" چنان صحنه حزن انگیزی خلق می کنند که تماشاگران به یاد مظلومیت امام حسین (ع) و یارانش سر از پا نشناخته، اشک ماتم می ریزند.

 در گذشته یک ماه قبل از محرم و بیشتر از فردای عید قربان با تشکیل دسته های شاه حسینی این شکل از عزاداری آغاز می شد. به این صورت که در هر کوی و برزنی، رؤسا و ریش سفیدان، مشعل آهنی بزرگی آماده می کردند، سپس آن را بر سرچوب قطور و بلندی در مرکز محله، نصب می نمودند.

هر مشعل، مأمور و خدمه ی ویژه ای داشت و هم او بود که قبل از غروب آفتاب، مشعل ها را با پارچه های کهنه و گاهی نیز با چوب و هیزم پر کرده و آماده می ساخت.

با فرارسیدن غروب، جوانان و مردان محله، در آن میدان حاضر می شدند و هریک با خود یک چوبدستی بلند و محکم می آورد. پس از انجام یک سلسله کارهای مقدماتی و یک ساعت گذشته از شب، با هماهنگی رییس محله، شاه حسینی ها صف می بستند و در حالی که حاضران چوبدستی را مثل شمشیر در دست راست می گرفتند، دست چپ را از پشت، بر کمر نفر سمت چپ خود می گرفتند و بدین طریق صف فشرده و مرتبی به وجود می آوردند.

اوج این مراسم در ظهر عاشورا و پس از اتمام تعزیه خوانی ظهر عاشورا است که عزادارانِ دسته ها، "شاخسی، واخسی" گویان، پس از طی نمودن مسیری طولانی، خود را به خیمه های به آتش کشیده شده رسانیده و عزاداری خود را با سوز و گداز به انجام می رسانند.

بد نیست بدانید که آیین "شاخسی، واخسی" سال گذشته به نام استان اردبیل، در فهرست آثار معنوی به ثبت رسید.

یادداشت از محسن صدیقی مدیرمسئول پایگاه خبری تحلیلی شمالغرب