یکی از بزرگ ترین و با اهمیت ترین دستورات اجتماعی دین اسلام امر به معروف و نهی از منکر است که خداوند متعال به خاطر نقش موثر آن در زندگی انسان ها اجر زیادی هم برای آن در نظر گرفته است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

به گزارش شمالغرب ؛ امر به معروف و نهی از منکر با این که یک دستور دینی است ولي برای اجرای آن شرایط و مقرراتی در دین مقدس اسلام بیان شده است.امر به خوبی ها و نهی از بدی ها دو اصل پذیرفته شده همگان در طول تاریخ زندگی انسان بوده وازسويي منطبق با عقل و فطرت است.

در شرایطی که افراد یک جامعه مانند اعضای بدن در زندگی اجتماعی و انسانی سهیم و شریک هستند و هیچ یک از آنها نمی توانند در برابرخوبي هاوبدي های جامعه بی تفاوت باشند نظارت همگانی امر به معروف و نهی از منکر برای جلوگیری ازگسترش بدي ها و سوق دادن جامعه به سوی اصلاح ضرورتي انكارناپذيراست.

درجهت پاسداشت بزرگترين عامل این فریضه كه امام حسین (ع) هدف خود را از قیام کربلا احیا اين فريضه عنوان كردههفته اول محرم به نام هفته احیای امر به معروف و نهی از منکر نامگذاری شده است.هرچندهفته امر به معروف و نهی از منکر نمادی برای تمام روزهای سال بوده واين واجب اجتماعی به تمام زمان و مکان ها تعلق دارد.

درضرورت اين فريضه قرآن نيزرستگاران را کسانی مي داندکه دعوت به امر خیر و امر به معروف و نهی از منکر می کنند. ازسويي ديگرتمام واجبات دین مبین اسلام توسط امر به معروف و نهی از منکر اقامه می شود و یازده امام معصوم شیعیان قربانی امر به معروف و نهی از منکر شده اند.امري كه رساترین شعار امام حسین(ع)در نهضت عاشورا بود.

مي توان گفت نقد پذیری یکی از راهبردهای اجرایی شدن فریضه امر به معروف و نهی از منکربوده و در بحث امر به معروف و نهی از منکر بهتر است ابتدا از خودمان شروع کنیم و سپس نسبت به ترویج و توسعه آن اقدام کنیم.

یکی ديگراز بحث هاي اساسی و مهم در اجرای امر به معروف و نهی از منکر آموزش است که به نظرمي رسدباید مورد توجه قرارگیرد.

حدیثی از رسول الله (ص) است که فرموده اند: ˈهرکسامربهمعروفونهیازمنکرنمایدجانشینخدادرزمینوجانشینرسولاوستˈ.

امامخمینیرهبرکبیرانقلاباسلامیدربارهلزومامربهمعروفونهیازمنکرگفتهاند: نهی از منکر اختصاص به روحانی ندارد مال همه است ، امت باید نهی از منکر بکند و امر به معروف کند.

در اصل هفتم قانون اساسی جمهوری ‏اسلامی ایران به این امر توجه ویژه و تاکید شده و دعوت به امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ‏ای همگانی تعیین شده که بر عهده مردم نسبت ‏به یکدیگر ، دولت نسبت‏ به مردم و مردم نسبت ‏به دولت شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون تعیین می ‏کند.

از اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس که امام حسین (ع) درهدف خوداز قیام کربلا فرمودند:ˈدرجستجویاصلاحکارامتجدمبپاخواستهامارادهدارمامربهمعروفونهیازمنکروبهسیرتجدوپدرمرفتارکنمˈ.

بهعقیدهکارشناسانعلوماجتماعیشایدامربهمعروفونهیازمنکرلزوماًمصداقاصلاحاجتماعینباشداماهراصلاحاجتماعیمصداقامر به معروف و نهی از منکر است.

ترديدي نيست كه تاکید دین اسلام برامر به معروف و نهی ازمنکر درجامعه نوعی دستور بر اصلاح جامعه و جلوگیری ازفساد ورفع نابسامانی های اجتماعی است وطبعااجراي اين فريضه شرايط،ضوابط،دستور،حدودوكيفيت قانوني وشرعي خودرادارد.

امر به معروف و نهی از منکر ضامن حیات اسلام بوده و خیزش و قیام مصلحان در جامعه اسلامی نیز ناشی از عمل به این فریضه می باشد و اگر مصلحان بزرگی همچون امام حسین (ع) نبودند ارزش های انسانی و الهی از بین رفته و اسلام قرن ها پیش توسط ظالمان دفن شده بود.

انقلاب اسلامی ایران نيزخود یکی از ثمرات با ارزش امر به معروف و نهی از منکردرجنبه های سیاسی و حکومتی است که توسط مصلح بزرگ امام خمینی (ره) رهبری شده و به پیروزی رسید وهم اکنون به زعامت رهبر معظم انقلاب اسلامی به راه خود ادامه می دهد.

یادداشت از عارف اسماعیل زاده گیوی

روزنامه نگارومدرس دانشگاه